ابزاردقیق در بسیاری از صنایع تعاریف متفاوتی دارد اما برداشت ما از ابزاردقیق در صنعت نفت،پتروشیمی،صنایع غذایی،شیمیایی،سرامیک و آجر و صنایع پرکاربرد در کشورمان به این شرح می باشد ، علم و یا تخصصی که از زیر مجموعه های علم کنترل و برق بوده و به بررسی و اندازه گیری پارامترهایی همچون دما ، فشار ، فلو ، سطح سیالات ، مقادیر PH و غلظت گازها می پردازند.کاربرد ابزاردقیق بسیار و بسیار در پروسه های مختلف به چشم می خورد.شناخت سنسورها، ترانسمیترها، دستگاههای اندازه گیری و کنترل کننده ها و انتخاب مناسب ترین تجهیزات در پروسه از وظایف مهندسین ابزاردقیق می باشد.شناخت تمام روشهای اندازه گیری دما ، اندازه گیری فشار ، اندازه گیری فلو ، اندازه گیری سطح سیالات شاید کار بسیار بیهوده ای باشد، زمانی شناخت و بررسی این موارد مهم می شود که هر کدام از روشها برای شرایط مختلف کاربرد دارد.
تمام تجهیزات بالا از جمله تجهیزاتی می باشند که در یک پروسه کنترلی از آنها استفاده می شود به بیان ساده تر ابزاردقیق و تجهیزات آن در تمام پروسه های کنترلی نقشی بر عهده دارند در به معرفی و تعریف تک تک آنها می پردازیم.
در تعریف کلی سنسور به هر وسیله ای که قادر به اندازه گیری و تبدیل کمیت های فیزیکی به الکتریکی باشد گفته می شود، کمیت های فیزیکی میتوانند دما ، رطوبت ، فشار ، وزن ، حجم ،مغناطیس و… نام برد وظیفه یک سنسور دما اندازه گیری مقدار دما و تبدیل آن به سیگنال الکتریکی می باشد،دما یکی از پرمصرف ترین پارامترهای مورد استفاده دز اتوماسیون صنعتی و ابزاردقیق می باشد.
ترانسمیترها به طور کلی به تجهیزاتی گفته می شود که عمل اندازه گیری(سنسور) ، تبدیل و تقویت سیگنال ها را در یک مجموعه انجام میدهند.ترانسمیترها از تجهیزاتی هستند که در پروسه های بزرگ صنعتی کاربرد زیادی دارند زیرا فاصله ترانسمیترها از اتاق های کنترل بسیار زیاد بوده و فقط استفاده از ترانسمیتر است که در این شرایط منطقی به نظر می رسد.امروزه کاربرد سیگنالهای آنالوگی همچون ۴-۲۰ میلی آمپر در صنایع بزرگ بسیار کم رنگ تر شده است و از خصوصیات ترانسمیترها خروجی های دیجیتال به صورت پروتکل های صنعتی می توان اشاره کرد.خروجی هایی همچون پروفیباس – اترنت – اترکت – مدباس – فیلدباس – کن و… در این تجهیزات پرکاربرد هستند.
ترانسر ها در واقع مبدل های سیگنال های خروجی سنسورها به سیگنال های استاندارد هستند برای مثال استفاده از یک ترموکوپل با خروجی هایی در حد میلی ولت در صنعت کاملا اشتباه بود لذا در این مواقع میتوان از مبدل ترموکوپل به سیگنال ۰ – ۱۰ ولت استفاده کرد.ترانسر ها در کل یک مبدل هستند ولی شما قادر به این نیستید که خودتان یک سنسور را به آن متصل کنید زیرا این اتفاق در داخل کمپانی ها می افتد.
برای نمایش مقدار پارامترهای اندازه گیری شده تجهیزات ابزاردقیق باید از نمایشگرهایی که ورودی های انها استاندارد می باشد استفاده کرد برای مثال برای نمایش مقدار فشار یک سنسور و یا مقدار دمای اندازه گیری شده توسط سنسور از نمایشگرهایی باید استفاده کرد که همان سنسور را پشتیبانی کرده و یا ورودی های استانداردی همچون ۰-۱۰ ولت ، ۴-۲۰ میلی آمپر را پشتیبانی می کنند.
مرحله بعد از اندازه گیری کنترل می باشد،فرض کنید شما در یک پروسه قصد کنترل دمای یک مخزن آب را دارید المانها و تجهیزاتی که برای این کار نیاز دارید به شرح زیر می باشد: کنترلر،ترانسمیتر دما و کنترل ولو که میزان انرژی گرمایشی را کنترل نماید که این انرژی میتواند حرارت آتش و کنترل ولو وظیفه کنترل گاز ورودی و یا انرژی تامین کننده می تواند گرمای بخار باشد که کنترل ولو مقدار دبی عبور بخار را کنترل میکند.
در پروسه بالا شما باید دمای اندازه گیری شده را از ترانسمیتر دریافت نمایید و کنترلر وظیفه کنترل مقدار انرژی گرمایشی را دارد که با میزان باز و بسته شدن کنترل ولو مقدار گرمای مخزن را کنترل می نماید.
همانطور که از نامش مشخص است مرحله آخر هر پروسه را عنصر نهایی انجام میدهد(البته اگر پروسه کنترل باشد) که در پروسه های مختلف این عنصر نهایی متفاوت می باشد شاید در یک پروسه عنصر نهایی یک کنترل ولو باشد،در پروسه ای دیگر یک موتور الکتریکی باشد،در پروسه ای دیگر جک های نیوماتیک و هیدرولیکی باشد و… . عملگرها در واقع همان عنصر نهایی هستند.
درباره این سایت